شرحهاي نهجالبلاغه
شرحهاي نهجالبلاغه
شرحهاي نهجالبلاغه
از نخستين زماني که نسخههاي کتاب «نهجالبلاغه» به دست مردم خصوصا گروه دانشوران رسيد انديشه ها و قلمها را تحرک تازهاي بخشيد و همواره مورد بحث پژ وهش محافل علمي قرار گرفت به طوري که در زمان «گردآورندهاش»- سيد رضي- علامه دانشمند سيد «علي بن ناصر» نخستين شرح را بر آن نوشت.
علامه شيخ محمدرضا کاشف الغطاء ميگويد: «تا امروز (سال 1360 هجري قمري) به 66 شرح که از طرف دانشمندان بزرگ اسلامي بر «نهجالبلاغه» نوشته شده دست يافتهام و اين به غير از شرحهايي ميباشد که بر قسمتي از خطبهها نوشتهاند و قطعا از 90 شرح کمتر نيست.» پارهيي از دانشمندان گفتهاند: «تا به حال صد شرح براي نهجالبلاغه نگارش يافته است.»
1- «شرح نهجالبلاغه» تاليف «عزالدين، ابن ابيالحديد» معتزلي متوفاي «656» هجري قمري.
اين کتاب از معروفترين و سودمندترين شرحهايي است که تاکنون به زبان عربي بر «نهجالبلاغه» نوشته شده و با تيراژي قابل توجه، چاپ و در اختيار اهل دانش قرار گرفته است.
اين شرح در 20 جلد است و با وجود اهميت و امتيازات فراواني که دارد نگارنده روي تعصب «سنيگري» براي عذرخواهي و تبرئه کردن، غاصبين مقام رهبري امت و جانشيني رسول اکرم (ص)، زياد دست و پا کرده است.
2- «شرح نهجالبلاغه» تاليف «کمالالدين، ابن ميثم بحراني» دانشمند و فقيه و فيلسوف بزرگ شيعي (م 679 هجري.) وي دوست و معاصر «خواجه نصيرالدين طوسي» بوده است و گويند: ابنميثم در فقه استاد خواجه نصير و خواجه در فلسفه، استاد ابنميثم بوده است. اين شرح بسيار سودمند نيز به زبان عربي است.
3- «شرح نهجالبلاغه» نگارش «مولا محمد صالح قزويني» از دانشمندان قرن يازدهم هجري و آن شرحي است مفيد و به زبان فارسي.
4- «شرح نهجالبلاغه» به زبان فارسي نگارش «محمدباقر لاهيجي اصفهاني» در 2 جلد که جلد دوم آن در تاريخ «1226» هجري قمري پايان يافته و هر دو جلدش در تهران سال «1317» قمري به چاپ رسيده است.
5- «شرح نهجالبلاغه» به زبان عربي، نگارش استاد «شيخ محمد عبده مصري» متوفاي سال «1333» هجري قمري و آن شرحي است جالب که در زمان حيات مولف به چاپ رسيده و سپس به انضمام مطالبي که شاگردانش و يا ساير دانشمندان بر آن افزودهاند، بارها چاپ و منتشر گرديده است.
6- «منهاج البراعه» به زبان عربي، تاليف علامه «سيد حبيب الله خويي» (متوفاي 1324 هجري قمري» اين کتاب از شروح مفصل و سودمندي است که در 20 جلد نگارش يافته. ولي با کمال تاسف مولف پيش از آنکه شرح را به پايان برساند، درگذشت.
بقيهي آن به وسيلهي استاد، حسن حسنزادهي آملي و شيخ محمدباقر کمرهيي تکميل شده است.
7- «نهجالصباغه في شرح نهجالبلاغه» تاليف: علامهي محقق «حاج شيخ محمد تقي تستري». 12 جلد آن تاکنون به وسيلهي مکتبه الصدر منتشر شده است.
8- «ترجمه و شرح نهجالبلاغه» تاليف: «استاد علامهي محمدتقي جعفري»، تا کنون 6 جلد از آن به وسيلهي دفتر نشر فرهنگ اسلامي منتشر شده است.
9- «في ظلال نهجالبلاغه»، تاليف مرحوم «استاد شيخ محمد جواد مغيته»، در 4 جلد به وسيلهي: دارالعلم للملايين بيروت چاپ و منتشر شده است.
1- ترجمه و شرح مختصر به حکم «سيد علينقي فيضالاسلام که از شهرت به سزايي برخوردار است.
2- «سخنان علي (علیه السلام)» به قلم مرحوم «جواد فاضل» که ترجمهيي است آزاد و شيوا از برگزيدهي کلمات و خطبههاي نهجالبلاغه، اين ترجمه هم در ميان نسل جوان و ادب دوستان فارسي زبان شهرت فراواني دارد.
3- ترجمه و شرح مختصري از قسمتي از نهجالبلاغه، به قلم حضرت آيتالله مرحوم سيد محمود طالقاني که کاري بسيار ارزنده و جالب ميباشد.
4- ترجمهي دکتر اسداله مبشري. که قسمتي از آنها منتشر شده و در آيندهي نزديک تمامي آن به وسيلهي دفتر نشر فرهنگ اسلامي منتشر خواهد شد.
5- ترجمهي محسن فارسي که فقط ترجمهي آن بدون متن عربي به وسيلهي انتشارات اميرکبير منتشر شده است.
6- ترجمه و شرح مختصر از سپهر خراساني که در 3 مجلد به وسيلهي انتشارات اشرفي منتشر شده است. البته شرحها و ترجمههاي «نهجالبلاغه» هر يک به نوبهي خود جالب و مفيد و بعضي در سطح بسيار بلند علمي است که متناسب با خلا زمانهاي نگارش بوده است و اين واقعيتي است که در بستر زمان پيش ميرود و شرايط هر زمان اقتضا ميکرده است که شرحي در خور توانايي، بر اين کتاب عظيم نوشته شود.
ولي اکنون دگرگوني و تحولي که در ادبيات و نگارش فارسي پديد آمده و همچنين افکار و نيازهايي که روياروي جامعه و نسل معاصر است ايجاب ميکند که از نو در کنار اين درياي مواج و بيکران بنشينند و گوهرهاي جديد و تازهيي بيرون آورند تا سرمايه فکري جامعه گردد و نيازها را برآورد و مشکلات را بهترين راهگشا باشد و اين هدفي است که بنياد نهجالبلاغه، در راه آن ميکوشد و از خداي متعال ياري ميطلبد.
7-ترجمه دکتر سید جعفر شهیدی ، ترجمه ای بسیار علمی و زیبا در یک مجلد .
«انه خير موفق و معين»
1- ترجمهيي است به قلم: «محمد عسگري جعفري «که در هندوستان چاپ و منتشر شده و اخيرا در تهران به وسيلهي کتابخانهي «مسجد جامع چهلستون تهران» افست و تکثير شده است.
2- ترجمهي «سيد علي رضا» در 2 جلد با تصحيح دقيق و چاپ زيبا به وسيلهي موسسه جهاني خدمات اسلامي تهران منتشر شده است.
3- ترجمهي «مفتي جعفري حسين» در يک جلد با چاپي زيبا به وسيلهي مرکز بررسيهاي اسلامي قم منتشر شده است.
2- الاشاعه» به زبان اردو نوشتهي «سيد اولاد حسن، امروهي» متوفاي سال 138، از دانشمندان بزرگ اسلامي هند.
3- «شرح النهج» به زبان ايالت گچرات هند نگارش «غلامعلي مولوي هندي» نويسندهي معروف هندوستان و مدير مجله «راه نجات».
4- «ترجمهي نهجالبلاغه» به زبان کراچي، ترجمهي «حاج غلامعلي اسمعيل بهاونکري».
البته نهجالبلاغه به زبان ترکي و بخشهايي از آن به زبانهاي آلماني، ايتاليايي و ديگر زبانها ترجمه شده است.
منبع: نرم افزار باب العلم
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله
علامه شيخ محمدرضا کاشف الغطاء ميگويد: «تا امروز (سال 1360 هجري قمري) به 66 شرح که از طرف دانشمندان بزرگ اسلامي بر «نهجالبلاغه» نوشته شده دست يافتهام و اين به غير از شرحهايي ميباشد که بر قسمتي از خطبهها نوشتهاند و قطعا از 90 شرح کمتر نيست.» پارهيي از دانشمندان گفتهاند: «تا به حال صد شرح براي نهجالبلاغه نگارش يافته است.»
1- «شرح نهجالبلاغه» تاليف «عزالدين، ابن ابيالحديد» معتزلي متوفاي «656» هجري قمري.
اين کتاب از معروفترين و سودمندترين شرحهايي است که تاکنون به زبان عربي بر «نهجالبلاغه» نوشته شده و با تيراژي قابل توجه، چاپ و در اختيار اهل دانش قرار گرفته است.
اين شرح در 20 جلد است و با وجود اهميت و امتيازات فراواني که دارد نگارنده روي تعصب «سنيگري» براي عذرخواهي و تبرئه کردن، غاصبين مقام رهبري امت و جانشيني رسول اکرم (ص)، زياد دست و پا کرده است.
2- «شرح نهجالبلاغه» تاليف «کمالالدين، ابن ميثم بحراني» دانشمند و فقيه و فيلسوف بزرگ شيعي (م 679 هجري.) وي دوست و معاصر «خواجه نصيرالدين طوسي» بوده است و گويند: ابنميثم در فقه استاد خواجه نصير و خواجه در فلسفه، استاد ابنميثم بوده است. اين شرح بسيار سودمند نيز به زبان عربي است.
3- «شرح نهجالبلاغه» نگارش «مولا محمد صالح قزويني» از دانشمندان قرن يازدهم هجري و آن شرحي است مفيد و به زبان فارسي.
4- «شرح نهجالبلاغه» به زبان فارسي نگارش «محمدباقر لاهيجي اصفهاني» در 2 جلد که جلد دوم آن در تاريخ «1226» هجري قمري پايان يافته و هر دو جلدش در تهران سال «1317» قمري به چاپ رسيده است.
5- «شرح نهجالبلاغه» به زبان عربي، نگارش استاد «شيخ محمد عبده مصري» متوفاي سال «1333» هجري قمري و آن شرحي است جالب که در زمان حيات مولف به چاپ رسيده و سپس به انضمام مطالبي که شاگردانش و يا ساير دانشمندان بر آن افزودهاند، بارها چاپ و منتشر گرديده است.
6- «منهاج البراعه» به زبان عربي، تاليف علامه «سيد حبيب الله خويي» (متوفاي 1324 هجري قمري» اين کتاب از شروح مفصل و سودمندي است که در 20 جلد نگارش يافته. ولي با کمال تاسف مولف پيش از آنکه شرح را به پايان برساند، درگذشت.
بقيهي آن به وسيلهي استاد، حسن حسنزادهي آملي و شيخ محمدباقر کمرهيي تکميل شده است.
7- «نهجالصباغه في شرح نهجالبلاغه» تاليف: علامهي محقق «حاج شيخ محمد تقي تستري». 12 جلد آن تاکنون به وسيلهي مکتبه الصدر منتشر شده است.
8- «ترجمه و شرح نهجالبلاغه» تاليف: «استاد علامهي محمدتقي جعفري»، تا کنون 6 جلد از آن به وسيلهي دفتر نشر فرهنگ اسلامي منتشر شده است.
9- «في ظلال نهجالبلاغه»، تاليف مرحوم «استاد شيخ محمد جواد مغيته»، در 4 جلد به وسيلهي: دارالعلم للملايين بيروت چاپ و منتشر شده است.
از آنجا که به «نهجالبلاغه» پس از قران بيش از هر کتاب اسلامي ديگر، توجه کردهاند اين کتاب به زبانهاي گوناگون ترجمه شده است.
به زبان فارسي:
1- ترجمه و شرح مختصر به حکم «سيد علينقي فيضالاسلام که از شهرت به سزايي برخوردار است.
2- «سخنان علي (علیه السلام)» به قلم مرحوم «جواد فاضل» که ترجمهيي است آزاد و شيوا از برگزيدهي کلمات و خطبههاي نهجالبلاغه، اين ترجمه هم در ميان نسل جوان و ادب دوستان فارسي زبان شهرت فراواني دارد.
3- ترجمه و شرح مختصري از قسمتي از نهجالبلاغه، به قلم حضرت آيتالله مرحوم سيد محمود طالقاني که کاري بسيار ارزنده و جالب ميباشد.
4- ترجمهي دکتر اسداله مبشري. که قسمتي از آنها منتشر شده و در آيندهي نزديک تمامي آن به وسيلهي دفتر نشر فرهنگ اسلامي منتشر خواهد شد.
5- ترجمهي محسن فارسي که فقط ترجمهي آن بدون متن عربي به وسيلهي انتشارات اميرکبير منتشر شده است.
6- ترجمه و شرح مختصر از سپهر خراساني که در 3 مجلد به وسيلهي انتشارات اشرفي منتشر شده است. البته شرحها و ترجمههاي «نهجالبلاغه» هر يک به نوبهي خود جالب و مفيد و بعضي در سطح بسيار بلند علمي است که متناسب با خلا زمانهاي نگارش بوده است و اين واقعيتي است که در بستر زمان پيش ميرود و شرايط هر زمان اقتضا ميکرده است که شرحي در خور توانايي، بر اين کتاب عظيم نوشته شود.
ولي اکنون دگرگوني و تحولي که در ادبيات و نگارش فارسي پديد آمده و همچنين افکار و نيازهايي که روياروي جامعه و نسل معاصر است ايجاب ميکند که از نو در کنار اين درياي مواج و بيکران بنشينند و گوهرهاي جديد و تازهيي بيرون آورند تا سرمايه فکري جامعه گردد و نيازها را برآورد و مشکلات را بهترين راهگشا باشد و اين هدفي است که بنياد نهجالبلاغه، در راه آن ميکوشد و از خداي متعال ياري ميطلبد.
7-ترجمه دکتر سید جعفر شهیدی ، ترجمه ای بسیار علمی و زیبا در یک مجلد .
«انه خير موفق و معين»
به زبان انگليسي:
1- ترجمهيي است به قلم: «محمد عسگري جعفري «که در هندوستان چاپ و منتشر شده و اخيرا در تهران به وسيلهي کتابخانهي «مسجد جامع چهلستون تهران» افست و تکثير شده است.
2- ترجمهي «سيد علي رضا» در 2 جلد با تصحيح دقيق و چاپ زيبا به وسيلهي موسسه جهاني خدمات اسلامي تهران منتشر شده است.
3- ترجمهي «مفتي جعفري حسين» در يک جلد با چاپي زيبا به وسيلهي مرکز بررسيهاي اسلامي قم منتشر شده است.
به زبان اردو:
2- الاشاعه» به زبان اردو نوشتهي «سيد اولاد حسن، امروهي» متوفاي سال 138، از دانشمندان بزرگ اسلامي هند.
3- «شرح النهج» به زبان ايالت گچرات هند نگارش «غلامعلي مولوي هندي» نويسندهي معروف هندوستان و مدير مجله «راه نجات».
4- «ترجمهي نهجالبلاغه» به زبان کراچي، ترجمهي «حاج غلامعلي اسمعيل بهاونکري».
البته نهجالبلاغه به زبان ترکي و بخشهايي از آن به زبانهاي آلماني، ايتاليايي و ديگر زبانها ترجمه شده است.
منبع: نرم افزار باب العلم
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}